Malum 2017 bitiyor, standart olarak da yeni bir yıla 2018’e gireceğiz. Hazır kafam artık düzeliyorken 2018’e nasıl gireceğiz, 2018 yazılım sektörü için teknik anlamda nasıl olacak, neler ile uğraşılacak ve son olarak 2018 dileklerimle ben de geleneksel yeni yıl yazımı yazmış olayım. Çok klişe ama bir nevi 2018 yazılım ve teknoloji burcu beklentileri gibi düşünebilirsiniz 🙂
Yazının genel konsepti teknoloji ile alakalı. Proje ve iş yönetimi anlamında değil. O komple farklı bir konu, baştan söyleyim. Onlara da ayrı bir yazı ile sonra değineceğim. Ayrıca bu yazıda geçen hiç bir şey tavsiye niteliğinde değil, daha çok öngörü şeklinde. Sonra “niye böyle oldu, niye öyle olmadı” diye bana kızmayın. 🙂
2018 yazılım ve yazılım yapan şirketler için dünyaları değiştiren ya da süper geçen bir yıl olmayacak. Çok fazla beklentiye girmeyin yani. 2018 son bir kaç yıla göre daha fazla öğretici, daha fazla “gerçekten” öğreneceğimiz bir yıl olacak. Bu yüzden geleceğe hazırlanmak için gerçek anlamda çok önemli bir yıl olacak hissiyatındayım.
Peki neler popüler olacak? Nelere ilgi olacak? Neleri öğreneceğiz?
Container’lar…
Öncelikle son bir kaç zamandır, buralarda adını bilimum seminer ve konferansta duyduğumuz, hatta dünya genelinde bir çok yerde kullanılan “container” kavramı gerçekten yazılım anlamında, operasyonel hayatımıza girecek. Şirketlerin kendi veri merkezlerine önem vermesi, yazılım ürünlerini operasyonel olarak daha hızlı yürütmek için “container” kavramı ile daha sık haşır neşir olacağız. Sektörün haşır neşir olması ile “container” firmaları yenilikler ile bizi şaşırtıp memnun etmeye devam edecek tabi ki. Bütün bunları öğrenmek bile çok önemli olacak. Çünkü açıkcası son 2 yıldır olduğu gibi önümüzdeki yılların hatırı sayılır bir teknolojisi olacak.
*Bu arada küçük resime tıklayınca linktedeki yazıyı da okumanızı tavsiye ederim. Biraz eski gerçi ama “container” kavramı ile ilgili güzel bir yazı…
İstatistiksel veri tahminleri,analizleri…
Big Data dönemi artık bitti. Herkes büyük veri, kocaman, çok çok gerekli gereksiz veri üretmek, verileri okumak konusunda uzmanlaştı artık. Ama gerçek anlamda farklı problemleri çözmek ve yeni fayda sağlamak için veri işlemlerinde istatistiksel yorumlama ve veriyi analiz etme 2018’de önemli bir noktaya gelecek. Şu an biz zaten yapıyoruz diye düşünenler olabilir ama demek istediğim ilk anlaşılandan biraz daha geniş bir kavram aslında. Mesela verilerin(uygulama verisi, uygulama log’ları, uygulamala hataları, kullanıcı verileri…vs.) istatiksel olarak fayda sağlaması için yorumlanır ve öğrenilebilir hale gelmesi şeklinde düşünebilirsiniz. Bir uygulama çalışırken, uygulamanın ürettiği veri ya da kullandığı verinin, yazılımın özelliklerine göre takip edilip raporlanması ve bundan birşeylerin öğrenilmesi gibi bir şey demek istediğim. Bu tarz veriler çözüm sağlayan yazılımların kalitesini artırmak için çok önemli veri ve istatiksel bilgiler olacak. Sağlanan çözümlerin kalitesini arttırmak ve çözüm vizyonlarını bir adım ileri taşımak için yazılım uygulamaları ve çözümleri için istatistiksel veriden öğrenmek 2018’de daha önemli olacak. Business Intelligence’ın (BI) bir sonraki versiyonu gibi düşünmek belki daha net anlaşılmasında yardımcı olur. İstatistiksel işlemler için R dili, Python dili gibi programlama dilleri direkt ön plana çıkacak. Veri tabanı uygulamalarının yeni versiyonlarının özelliklerinin artması da zaten aslında bu yönde hep. Bu olayı çözdükten sonra Machine Learning ve AI (yapay zeka) konuları için kapılar daha bir açılmış olacak. Yapay zekaya daha emin adımlar ile, daha bilinçli hazır hale geleceğiz. Ama 2018 bu hazırlığın yılı olacak hala bence. Bu arada son zamanların “data scientist” rolü de, ülkemizde daha önemli bir pozisyon ve hatta daha çok aranan bir pozisyon olacak gibime geliyor.
Yapay zeka için hala erken…
Son sene yapay zeka için çok konuştuk, çok dinledik, çok izledik. 2018’de tıpkısının aynısı olacak. Yapay zeka ile ilgili ülkede ciddi bir çözüm üretimi olmayacak diye düşünüyorum. PoC kapsamında yeni örnekler ve çözümler ile tanışabiliriz. İstatiksel veriden ortaya çıkabilecek ML(machine learning) modelleri ile yapay zekanın önünü daha çok açabilir, kendi çözümlerimizin reklamını yapabilir hale gelebiliriz ama kesin bilgi, yapay zeka yine 2018’de oyun alanı olacak genel yazılım dünyası için. Ama buna rağmen farklı servis sağlayıcıların servislerini daha sık kullanır hale gelebiliriz (Örnek: Microsoft’un; Cognitive Services ya da Bot Services yada Google’ın TensorFlow) Biraz iddialı olacak belki ama bunların hiç biri kendi yaptığımız AI çözümleri değil. Kendi ürünlerimizde AI yöntemlerini kullanmak için 2018 yine erken olabilir.
Blockchain geliştiricileri…
Blockchain jetonu beyinlere daha net ve düzgün bir şekilde düşecek. Blockchain ile geliştirilen çözümler artacak. Blockchain için, finansal sektörün PoC konseptinde ilk olduğunu düşünüyorum. Çoğunlukla çok fayda ya da başarı sağlayan ürün ve çözümler ile karşılaşmadık bence. Karşılaştığımız çözümler yeni sorular sormamızı sağladı belki de. Ama jetonun daha düzgün düşmesi ve blockchain’nin daha iyi öğrenilmesi ile daha “basit” ama daha “doğru” çözümlerin ortaya çıkacağını düşünüyorum. Farklı sektörler için yeni çözümler ile 2018’de tanışabiliriz. Blockchain geliştiricileri şeklinde ayrı bir kafada imrendiğimiz yazılımcı arkadaşlarımız bile olacak. Mevcut sağladığımız çözümlerin bazı kısımlarını blockchain konseptine uyarlamaya çalışmamız gibi zorluklar ya da kendi kendimize ürettiğimiz problemler çıkacak belki; ama onlarda zamanla düzelecek ve her şey güzel olacak. İlerleyen yıllarda blockchain artık daha oturmuş olacak gibime geliyor.
Yazılım güvenliği kaldığı yerden devam…
Yazılım güvenliği her yıl artık karşımızda oluyor. 2018’de de olacak. Her yıl çünkü güvenlik yaklaşımı konsepti değişiyor. 2018’de de yine bu konular hayatımızda olacak. Hash algoritmaları özelinde farklı durumlar ile karşılacağımızı hissediyorum. Güvenlik algoritmalarında kullandığımız hash yöntemlerine bir kez daha bakacağız gibi. Büyük sıkıntı sebebi ile umarım bakmak durumda kalmayız. Bunun dışında standart olarak yazılım güvenliği konusundaki deneyim ve bilgiler arttığı için geliştirilen çözümlerde bu konulara dikkat etmeye devam edeceğiz. “Yok arkadaş biz bakmıyoruz hiç” diyenler için 2018 yılı bir başlangıç olmalı…
Uygulama performans konuları…
Malum 2018…Ne oluyoruz, yaşlanıyoruz 🙂 Yazılım ve yazılım çözümleri de artık yaşlandı. 2.nesil çözümlerin tercih edildiği dönemleri bile yaşadık. Hala 1.nesil çözümler kullanılıyor bile. İlk tasarlandıkları zamandan şu zamana kadar yaşayan sistemler artık belli kalite özelliklerini zamandan dolayı kaybediyor. Bu da ciddi bir anlamda müşterileri üzüyor. Değişen teknoloji ile büyük liderler artık kendi aralarında geliştirdikleri çözümleri baştan yazma konularına değinecek. Ama tabi ki tak diye hemen 2018’de başlaması söz konusu değil ama mevcut çözümlerde, uygulamalarda neler yapılabilir, yapılabilenler yapılsın konuları hayatımıza girecek. Kaynak artırımı yapabilen firmalar için sistemsel konular daha kolay olacak ama yine de uygulama performansını kontrol eden araçlar ile kodumuzdaki yanlış ya da “artık” yanlış çalışan kodları tespit edeceğiz. Bol bol bu araçları kullanıp, bol bol debug yapacağız. Bu tarz şeylere zaman ayırmak gerekecek. Çözümlerde bu tarz düzenlemeler ile iyileştirmeler yaparak çözümlerin kalitesi artacak. Verilerin yoğun kullanıldığı çözümlerde arşiv konuları gündeme gelecek, eğer daha önce yapılmadıysa…Veri tabanı ile uğraşanlar daha bir uğraşır olacak. Dediğim gibi uygulama tarafında da bol bol debug yapılacak. Hata ve bug konusu dışında uygulama performansını iyileştirmek için daha fazla debug yapılacak. Dediğim gibi çok fazla farklı tool yardımına ihtiyaç duyulabilir. İlk senesinde 50 adetle çalışan iterasyonlar 2017-2018’de 5000-10000> adetle çalışmaya başladığı için kod tarafında da iyileştirmeler yapılacak belki. Kod tarafında yavaş çalışan algoritmalar gözden geçirilip, iyileştirme ve düzenlemelere daha çok zaman ayrımı yapılacak diye düşünüyorum. 5-6 sene önce büyük bir zevkle yazdığımız algoritmalara ve fonksiyonlara dönüp, “aaa ne biçim yazmışım” diyeceğiz 🙂 Tabi gerekli düzenlemeler de yapılıp, her şey düzelmiş bir şekilde devam edeceğiz.
Başka başka…
En hızlı gelişen sektör olan yazılım sektörü için tabi ki başka konularda 2018’de hepimizin karşısına çıkacak. Ama açıkcası ilk bu yukarda bahsetmiş olduğum teknik konular karşımıza çıkacak diye düşünüyorum. Umarım yanılırım bazıları için…(Hangileri için olduğunu da seneye yazarım artık 😛 )
2018’den diliyorum…
Sağlıklı, huzurlu ve mutlu olduğunuz bir yıl sizin olsun…
Çok klasik bir ifade ile; yani 2018 dileklerim ile yazıyı bitireyim. Şahsen ben 2018’den ilk dileklerim ile 2017’ye güle güle diyorum. Bu yüzden yukarıda bahsettiğim konuları bir süreliğine unutuyorum, hatta çok uzaklara atıyorum. 2018’den sağlık, sağlık ve sonra yine sağlık diliyorum. Daha sağlıklı, huzurlu ve mutlu olduğunuz, sahip olduğunuz değerlerin farkında olduğunuz bir yıl sizin olsun. Hayallerinize ulaştığınız, daha fazla hayal kurduğunuz bir yıl size gelsin. Yaptığınız her şeyin, yaşadığınız her anın farkında olduğunuz bir yıl sizin olsun.
2018’de görüşmek üzere…
İşletim sistemlerinde arka tarafta çalışan, kullanıcı ile etkileşimde olmayan bir çok uygulama olur, bildiğiniz gibi. Bunlara da en temelinde, basitçe “servis” diyoruz. Her işletim sisteminde farklı şekilde yönetilir ve çalışırsa da temel olarak uygulamaların; arka planda çalışıp, kullanıcı ile etkileşim olmadan, belli yönetimsel işlemleri yapmasını sağlarlar. Örnek olması için Windows ortamlarındaki IIS(Internet Information Services)’in üzerinden geçebiliriz. svchost.exe’nin servis olarak çalışır olması sayesinde; IIS’in temel özellikleri aktif olduğu takdirde, işletim sisteminin Web Server özellikleri arka planda çalışır. Bu sayede çeşitli web uygulamaları çalıştırabilir hale geliriz. Uygulamalar da w3wp.exe ile IIS “process”’leri olarak çalışır…Bunların başka çok ayrıntısı var, asıl konumuz bunlar olmadığı için ve taaa buradan “Offf…Kes!!! Bunları biliyoruz.” dediğinizi duyduğum için konuya giriyorum… 🙂
