Silverlight 2 Beta 2 was released this weekend. There are lots of nice improvoments. Also new Expression Blend 2.5 June Preview is avaliable.

For more information about these releases check the Scott Guthrie’s post.

At TechEd 2008 it is announced that new beta version of Silverlight 2 will be avaliable later this week. Introducing news shows that new nice improvements are done.

• UI Framework: Beta 2 includes improvements in animation support, error handling and reporting, automation and accessibility support, keyboard input support, and general performance.  This release also provides more compatibility between Silverlight and WPF.
• Rich Controls: Beta 2 includes a new templating model called Visual State Manager that allows for easier templating for controls. Other features include the introduction of TabControl, text wrapping and scrollbars for TextBox, and for DataGrid additions include Autosize, Reorder, Sort, performance increases and more.  Most controls are now in the runtime instead of packaged with the application.
• Networking Support: Beta 2 includes improved Cross Domain support and security enhancements, upload support for WebClient, and duplex communications (“push” from server to Silverlight client).
• Rich Base Class Library: Beta 2 includes improved threading abilities, LINQ-to-JSON, ADO.NET Data Services support, better support for SOAP, and various other improvements to make networking and data handling easier.
• Deep Zoom: Beta 2 introduces a new XML-based file format for Deep Zoom image tiles, as well as a new MultiScaleTileSource that enables existing tile databases to utilize Deep Zoom. Better, event driven notification for zoom/pan state is another improvement in Silverlight 2 Beta 2.

 

Basit bir web uygulamasında, web site projesi vardır yanında da refereans verilmiş diğer projeler(veri katmanı,iş katmanı,servis katmanı….) Silverlight uygulamalarında bu biraz farklı. Daha doğrusu mantık aynı, yaklaşım farklı.

Silverlight, bir web uygulamasında kullanıcı arayüzü seviyesinde olan bir kavram. Buna göre kendi içinde veri ile ilgili işlerin olması,bir servis sunması çok da tercih edilen ya da beklenen bir şey değil. Bundan dolayı zaten Silverlight Application’ı açtığınız zaman, VS 2008’de referans olarak yapmış olduğunuz data katmanını(CLR .dll’i mesela) ekleyemezsiniz.

Peki arayüz katmanım,uygulamanın diğer parçalarından nasıl haberdar olacak?

Burada servis katman(lar)ı ortaya çıkıyor. Arayüz katmanı, servis katmanını referans kullanarak uygulamayı kullanıcıya sunuyor.Web servisini çağırmanın iki yolu vardır. Bir senkron olarak,bir de tabi ki asenkron olarak. Genellikle senkron olarak çağırılırdı web servisleri, Ajax hayatımıza girdikten sonra asenkron yaklaşım da önemini arttırdı,hatta kullanım olarak öne bile geçiyor. Silverlight’da tüm web servisleri asenkron olarak çağırılır.Kavram olarak bu şekilde ifade etmek pek doğru olmasa da kaba tabir ile Silverlight’da ajax desteği sağlanmış bu şekilde  diyebiliriz.Tabi ki bu v2.0 için.

Silverlight vs. Cross-Domain İletişim

Normal ASP.NET tasarımlarında www.minepla.net deki bir uygulama www.abc.com/WebService.asmx(.svc) şeklinde bir web servisini kolaylıkla çağırabilmekteydi. Ya da www.abc.com’de ki bir script’i… Bunun sonucunda ne olabiliyordu? XSS(cross-site scripting) saldırıları…Ve bu sayede www.abc.com’daki kötü niyetli bir script, www.minepla.net’de ki bir açıktan dolayı o sitedeki bilgilere ulaşabiliyordu. Silverlight’da bu olay böyle değil.Tehlikenin farkında olan Microsoft, Silverlight uygulamasından direk olarak başka bir domain’deki kaynağa ulaşmayı engelliyor. Flash uygulamalarında da aynı mantık var.(Tehlikenin ilk farkında olan Adobe olmuş yani  )

Başka bir yerde host edilen web servis’i çağıramıyorsam ne anladım ben bu işten…Ama tabi ki böyle değil.”clientaccesspolicy.xml” diye bir dosya ile,ki bununla ilgili ayrıntıyı buradan okuyabilirsiniz, web servise kimler erişebilecek belirtebiliyoruz.Bu dosyayı web servisi host eden server’ın root’una koyunca Silverlight uygulamamız artık web servisini çağırabilir hale geliyor.

Mekanizma nasıl işliyor tam bilemiyorum, ama tahminim ve mantıklı gelen, Silverlight uygulaması önce bir HTTP GET yapıyor ve dosyaya bakıyor,sonra web servise request yapıyor sanırım.

Sonuç olarak çok da sağlam olmasa da güvenlik adına güzel bir olay.

Client-Server iletişimi
Silverlight 1.0’da client-server arasında ki iletişim JSON(javascript object notation) ile gerçekleşiyordu. Ne avantajı vardı? Javascript ağırlıkli bir uygulama veri taşırken(ki bu veri taşıma olayı genellikle AJAX oluyor) düzgün bir formatta iletiliyordu.Diğer bir avantajı ise mesaj boyutlarının küçük olması.Yani server’ın bandwidth’ini tüketmiyor çok fazla.

Ajax’ın almış başını gidiyor olması ve ASP.NET’in hazır bir Ajax alt yapısı olması, Microsoft’un Silverlight 1.0 için JSON’ı seçmesinin en büyük nedeni sanırım.

.NET gibi güçlü bir yapı ile Silverlight’ın alakasız kalması olmazdı.Bundan dolayı 2.0 versiyonu ile bu destek geldi.Bu destek gelince peki mevcut durumdan neler gitti? Giden şeylere göre gelen şeyler daha çok olduğundan pek önemi olmasa da veri iletişim yapısı değişti.JSON yerine SOAP’a geçildi.SOAP olmasının tek dezavantajı client-server arasında giden-gelen mesajların SOAP’ın yapısından dolayı daha büyük olması.Ama zaten genel olarak web servis alt yapıları zaten SOAP ile haberleştiğinden çok da bir sorun yok.
.NET Framework desteği
Silverlight 2.0 da .NET desteği geldi dedik,peki gerçekten bu böyle mi? Bu böyle değil aslında tam olarak. Biraz yanıltma var. .NET Framework’ü kırpılarak Silverlight için uygun hale geldi. Mesela bir tane Silverlight Application’ı yarattınız. Bu uygulamaya .NET referansı veremiyorsunuz. Bunun nedeni Silverlight için kırpılmış olan framework. Silverlight Application’ları normal bir .NET *.dll’i gibi derlenmez. Dolayısla bu referans verememe durumu gayet normal.Kırpılmış framework derken yanlış anlaşılma olmasın, bu .NET ile geliştiremeyiz anlamına kesinlikle gelmiyor.

Bütün bunların nedeni de platform bağımsızlığını koruyabilmek.

Javascript
Silverlight 1.0 tamamen Javascript’in gücü ile çalışmaktaydı aslında. Kendi yarattığı bir konseptin,kendi teknolojisi ile çalışmadığı farkına varan Microsoft , 2.0 versiyonu ile .NET’i öne çıkardı. Kısaca v2.0 ile Javascript OUT,.net IN. (:

Bu tabi ki Silverlight 2.0’da javascript kullanılmaz gibi bir anlama gelmesin. Sadece artık eskiki kadar gerek yok.